28 maart 2013

Hoera, gratis! Maar... hoe kan dat?

Money
CC-BY Tax Credits
Het wemelt op het internet van de gratis toepassingen. Da's mooi, maar 'there is no such thing as a free lunch', zeggen de Engelsen en ze hebben natuurlijk gelijk. Meestal toch. Maar hoe worden die gratis toepassingen dan bekostigd? Het is een veel gestelde vraag in de workshops, waarin ik deelnemers kennis laat maken met gratis te gebruiken digitale toepassingen. In deze blog laat ik de meest gehanteerde verdienmodellen de revue passeren.

1. Reclame
De meest voor de hand liggende. Als gebruiker van de toepassing krijg je banners of tekstadvertenties te zien. Google is hier erg goed in. Heb je een keer een schone onderbroek gekocht, krijg je overal onderbroekenreclames te zien. Het systeem is lang niet zo slim als wel eens wordt beweerd. Zo kreeg ik laatst voorafgaand aan een YouTube-filmpje een commercial te zien voor Chrome. Ik speelde de video af in... je raadt het al: Chrome.

2. Data mining
Gegevens die je invoert of dingen die je maakt met de toepassing worden op een hoop gegooid met de gegevens en producten van andere gebruikers. Hieruit wordt marketinginformatie gedestilleerd. Dit is de belangrijkste inkomstenbron van Facebook.

3. Freemium
Je kunt de toepassing gratis testen of beperkt gebruiken. Betalen geeft extra mogelijkheden: meer werk online opslaan of toegang tot bronmateriaal (afbeeldingen, muziek) dat je binnen de toepassing kunt gebruiken. Wil je meer dan vijf mindmaps maken en bewaren in Popplet, dan zul je je credit card tevoorschijn moeten halen.

4. Klantenbinders
Bedenk een toepassing, maak hem gratis om zoveel mogelijk gebruikers aan je te binden. Zodra ze niet meer zonder je dienst kunnen, stuur je de eerste rekening. Zo lees je in de kleine lettertjes van het gratis Edcanvas: 'We may begin to charge fees at some point in the future'.

5. Subsidie
De toepassing is (deels) bekostigd door een geldschieter die er niet aan hecht uitgebreid beloond te worden. Dat kan een overheidsinstelling zijn. Mattermap is gemaakt met een innovatiesubsidie van het Stimuleringsfonds voor de Pers.

6. Showcase
De toepassing is echt gratis. Het bedrijf of de maker wil zich ermee profileren: kijk eens wat ik allemaal kan! James Socol maakte zo bijvoorbeeld Todaysmeet.com.

7. Investering
De makers zien in hun toepassing een gouden toekomst: we maken een geweldige app en zodra we honderdduizend gebruikers hebben, laten we ons opkopen door een rijk bedrijf. Yammer is zo terecht gekomen bij Microsoft. Voor het zover is, laten ze investeerders de ontwikkeling mee financieren.

8. Commissie
De toepassing biedt gebruikers de mogelijkheid om gemakkelijk iets te verkopen. De aanbieder houdt een percentage van de omzet in. Eventbrite doet dit bijvoorbeeld met het mogelijk maken van ticketverkoop.

Laat je free lunch niet staan. Geniet ervan, maar vraag je altijd af waarom je dat lekkere broodje krijgt aangereikt. Dan hoef je je later niet te verslikken...

[toegevoegd]
Bereik verkopen
Er zijn toepassingen die gebruikersgroepen aantrekken die interessant kunnen zijn voor commerciële organisaties die zich op dezelfde doelgroep richten. Zo onderzoek Edshelf momenteel of organisaties bereid zijn tegen betaling (kortings)acties te bieden voor hun gebruikers. Er is dan sprake van win-win-win. Edshelf genereert inkomsten, gebruikers krijgen vrijblijvend aantrekkelijke aanbiedingen en de commerciële organisaties krijgen gemakkelijk toegang tot een geïnteresseerde doelgroep.

Uniek verdienmodel
Met Duolingo kun je gratis een taal leren. Het verdienmodel is ingenieus, zeer ingenieus. Gratis betekent bij Duolingo niet dat je voortdurend reclame te zien krijgt of dat je flink moet gaan betalen, net als het leuk wordt. Nee, cursisten krijgen vertaalopdrachten van echte teksten van het web. Uit de vertaalde teksten van grote groepen cursisten is software-matig een ideale vertaling te destilleren. Voor een deel van de vertalingen wordt op termijn betaald door de organisaties die hun website open willen stellen voor anderstaligen. Ze betalen dan voor accuratesse en snelle levering... en voor het in stand houden van het project.

1 opmerking: